JEUGDBOEK/GEILLUSTREERD BOEK
DE ZEER VERMOEIDE MAN EN DE VROUW DIE HARTSTOCHTELIJK VAN BONSAI HIELD
tekst: Peter Verhelst
illustraties: Kaatje Vermeire
DE JONGEN, DE OLIFANT, DE NEUSHOORNVOGEL, DE TIJGER EN HET MEISJE
tekst: Peter Verhelst
illustraties: Carll Cneut
HET GEHEIM VAN DE KEEL VAN DE NACHTEGAAL
UItgeverij: De Eenhoorn
Tekst: Peter Verhelst
Beeld: Carll Cneut
Vormgeving: quod. voor de vorm. (Leen Depooter)
Bekroond met: De Gouden Uil Jeugdliteratuurprijs
De Gouden Griffel
Woutertje Pieterse Prijs
Boekenwelp
Boekenpluim
White Raven Special Mention
Plantin Moretuspublieksprijs voor beste boekomslag
In sprookjes kunnen de dromen en wensen van keizers met één vingerknip realiteit worden. In Het geheim van de keel van de nachtegaal droomt een Chinese keizer van een nieuwe Keizerlijke Tuin der Tuinen. Een eenvoudige tuinman slaagt erin om die droom werkelijkheid te maken. Wanneer de keizer een nachtegaal hoort, weet hij dat die muziek ook deel moet uitmaken van zijn tuin. De nachtegaal is gewillig, maar niet willoos. Zijn muziek is uniek, maar niet te vangen. Kan een almachtige keizer leven met de gedachte dat iets aan zijn wil ontsnapt?
JURYVERSLAG GOUDEN UIL JEUGDLITERATUURPRIJS: 'Aan de start van de finale van de Gouden Uil Jeugdliteratuurprijs 2009 stonden uitsluitend raspaarden. Klassebakken, elk in hun discipline topfavoriet. [...] Peter Verhelst & Carll Cneut bewerkten een klassiek sprookje tot een kleinood dat in al zijn taal- en kleurenglans de betoverende rijkdom van het origineel nog wist te overtreffen. [...] Het winnende boek is dan ook zonder meer volmaakt en van een ontroerende schoonheid. Zowel woord als beeld lijkt uit goud gesmolten.'
JURYVERSLAG GOUDEN GRIFFEL: 'Al lezend ontdek je in Het geheim van de keel van de nachtegaal voortdurend juweeltjes van zinnen die je uit het hoofd wil leren en om ze vooral niet te vergeten aan zou willen strepen met een potlood, als het boek je daar met zijn gave schoonheid niet van weerhield. In een betoverend sprookje, bekend in de versie van Hans Christian Andersen, brengen de auteur en de illustrator met een weelde aan woorden en beelden - verbaal én grafisch - een ode aan de eenvoud en de onschuld, aan wat waar is en écht. (...) Minder dan een Gouden Griffel is niet genoeg voor de ooh's en aah's die de Griffeljury heeft voor Het geheim van de keel van de nachtegaal van Peter Verhelst.'
JURYVERSLAG WOUTERTJE PIETERSE PRIJS: "Dit schitterende prentenboek kan door werkelijk iedereen worden gelezen en het overschrijdt niet alleen de leeftijdsgrenzen, maar ook de grenzen tussen beeld, tekst en vormgeving.
Aan de basis stond het sprookje van Andersen over de Chinese nachtegaal, die eerst wordt vereerd en dan wordt veronachtzaamd. Verhelst en Cneut hebben hun taalbegaafdheid en tekentalent echter zo maximaal benut, dat er een compleet nieuw kunstwerk is ontstaan. De keizerlijke tuin en de stem van de nachtegaal hebben in een klap een nieuw leven gekregen.
Dat is het meest opvallend gebeurd in de prenten van Cneut, die een heel eigen en uitbundige draai heeft gegeven aan de Chinese prentkunst. Hij gebruikte atmosferisch perspectief en experimenteerde met technieken als de ombres Chinoises. Blauw, geel en groen zijn de overheersende kleuren in de prenten, waarin voortdurend wordt gespeeld met licht en donker. De ene prent is vol en verzadigd, de andere etherisch en verstild. Met een ragfijne penseel tekende hij de kleding van de hofhouding, terwijl de keizerlijke Tuin der Tuinen een wilde en toch doordachte bloemen- en plantenweelde is, in bijna harde kleuren.
De illustraties zijn onvoorstelbaar mooi, haast schilderijen die je zo in een lijstje zou willen ophangen. Toch krijgen de prenten pas echt betekenis door de tekst van Verhelst, die eenvoudig en poëtisch is. De zinnen zijn helder en precies, en komen daardoor met rake klappen binnen bij de lezer. In de woorden klinken de echo’s van de stemmen uit de wereldliteratuur, maar zo mooi vervormd dat de tekst eenvoudigweg literatuur voor kinderen is.
Ergens staat er dit. ‘Toen de keizer dit hoorde, glimlachte hij, waarna de kamerheer glimlachte en waarna die glimlach van mond tot mond ging, van kamer tot kamer, door de paleisgangen heen, waarna de glimlach even stokte aan de paleismuren waar de strenge wachters stonden te kijken met een hand op het zwaard. // Maar de glimlach werd een vlinder en kon zo verder reizen tot in de uiterste hoeken van het keizerrijk.’
Hier reizen de verbeelding en de werkelijkheid hand in hand. Het beeld van de glimlach die als een vlinder verder reist is niet alleen poëtisch, maar maakt ook duidelijk hoe groot de afstanden zijn in het rijk en hoe sterk het centrale gezag. Elders is de taal bezwerend, bijna mantra-achtig. Dan is het weer grappig, zoals de beschrijving van de kruiperigheid van de kamerheer. Bovenal is de tekst in harmonie met het beeld.
[…]
De jury wil er geen misverstand over laten bestaan dat zij Het Geheim van de keel van de nachtegaal beoordeelt als een volmaakte symbiose van beeld, tekst en vormgeving. Het boek is een ultieme reis door de verbeelding."
Vertaald in het Frans, het Duits, Spaans, Italiaans, Koreaans, Chinees (Taiwan), Armeens, Zuid-Afrikaans, Deens, Sloveens en het Zweeds.